Dlaczego warto obejrzeć „Wieloryba”?

Już sama festiwalowa otoczka filmu w połączeniu z uznanymi twórcami daje nam obietnicę wielkiego kina, a przynajmniej tytułu, obok którego nie będziemy mogli przejść obojętnie. Darren Aronofsky - znakomity reżyser mający na swoim koncie takie filmy jak „Requiem dla snu”, „Czarny łabędź” czy „Zapaśnik”. Powracający po latach okraszonej wieloma problemami i przypłaconej depresją nieobecności na wielkim ekranie Brendan Fraser, który poza szansą na Oscara za główną rolę w „Wielorybie” zdobył przede wszystkim uznanie i podziw na całym świecie, zwieńczony 7 minutowymi owacjami na stojąco podczas festiwalu w Wenecji. Dopełniający świetną główną rolę aktorzy drugoplanowi jak m.in. Sadie Sink, Hong Chau (z szansą na Oscara dla drugoplanowej aktorki) czy Ty Simpkins. Do tego dochodzi 27 nominacji do nagród filmowych (m.in. Złote Globy, Oscary, BAFTA) i 3 już zdobyte statuetki, choć na pewno na tej liczbie zdobytych nagród „Wieloryb” się nie zatrzyma. Dołóżmy do tego niecałe dwie godziny spędzone w kinie, pełne emocji i wzruszeń, które zostają z widzem jeszcze na długo po seansie i mamy przepis na wartościowy seans.

„Ludzie są niezdolni do obojętności”

Śmiała teza postawiona przez głównego bohatera wybrzmiewa  w każdej scenie filmu i w każdej postaci, która nawet na krótką chwilę pojawia się na ekranie jak chociażby starający się nawiązać kontakt z Charliem Danny, dostawca pizzy zaintrygowany swoim tajemniczym klientem, którego nigdy nie widział na oczy. Prowadzony jest po części ciekawością, lecz w głównej mierze właśnie brakiem zdolności do przejścia obojętnie obok drugiej osoby, która może potrzebować naszej pomocy. Podobnie jest z Thomasem, młodym misjonarzem pragnącym dzielić się swoją wiarą z innymi. Jest on postacią bardzo ważną dla filmu nie tylko przez rolę, jaką odgrywa w całej historii, ale także między innymi dlatego, że spotyka on Charliego w tym samym momencie co my, widzowie. Dzięki temu już na samym początku możemy sami sobie odpowiedzieć na pytanie czy również nie pozostalibyśmy obojętni na cierpienie głównego bohatera mimo, że nasze pierwsze spotkanie z nim może należeć raczej do nieprzyjemnych i nieco przerażających.  W spostrzeżeniu, którym Charlie dzieli się z nami w jednej z ostatnich scen, utwierdza nas także jego córka, Ellie. Mimo pozornej zdolności do nieprzejmowania się niczym, pomimo bólu jaki nosi w sercu i pretensji do własnych rodziców przelanych na cały świat, jest w stanie z własnej woli pomóc drugiemu człowiekowi, gdy ten nawet o to nie prosi. Stojąc przed otwartymi drzwiami, kiedy wystarczy zrobić tylko jeden krok, aby przekroczyć próg i zostawić za sobą „obrzydliwego” ojca i cały ból jaki jej się z nim kojarzy, Ellie postanawia zostać. Z pozoru bohaterka usprawiedliwia swoją postawę obietnicą otrzymania pieniędzy od Charliego w zamian za wspólnie spędzony czas, wewnątrz jednak jest po prostu niezdolna do bycia obojętną wobec własnego taty. To cenna lekcja empatii dla ówczesnego widza. Warto młodych ludzi zachęcać, by wchodząc w relację z innymi próbowali przyjmować ich perspektywę, zastanawiali się pod jakimi względami druga osoba podobna jest do nich, co ich łączy, z czego może wynikać jej postępowanie.

 „Nie myśl o wierszu, napisz mi co myślisz”

Przez pięć fabularnych dni towarzyszymy głównemu bohaterowie w jego ciasnym mieszkaniu. Ta niewielka przestrzeń jest jednak polem, na którym rozgrywają się cenne lekcje. Młody człowiek, szczególnie wchodzący w dorosłość, często staje przed dylematem: czy poddać się temu, co wypada i czego oczekują inni, czy słuchając głosu serca i własnych potrzeb podjąć decyzje niekiedy sprzeczne z tymi oczekiwanymi. Chorobliwa otyłość Charliego jest w głównej mierze następstwem tragicznej śmierci samobójczej jego partnera. Śmierci, która spowodowana była pójściem za głosem serca wbrew woli ojca, zasadom w jakich został wychowany, wspólnocie do której należał. Szczególnie w dzisiejszych czasach, którymi rządzą social media młody człowiek jest wystawiany na mierzenie się z opinią innych ludzi. Bywa, że zdanie naszych bliskich, przyjaciół, znajomych czy nawet zupełnie obcych osób, stoi na przeszkodzie w dążeniu do własnego szczęścia. Sytuacje, w których musimy podejmować trudne decyzje są jednak nieuniknione. Ważne jest więc, aby wskazać młodym osobom odpowiednie wartości, którymi mogą się w takich chwilach kierować. Charlie, chcąc uporządkować niedokończone sprawy, świadomy tego, że jego zdrowie coraz bardziej szwankuje, daje nam cenną lekcję mówiącą o tym, że nie sztuką jest unikanie konfrontacji z opinią innych czy z trudnymi sytuacjami w życiu. Sztuką jest stawienie im czoła, a najlepszym lekarstwem na ból, wstyd czy chowane urazy jest po prostu szczerość. Jako widzowie utwierdzamy się także w tym, że nie warto czekać do ostatnich chwil, by naprawić relacje, które zostały w przeszłości zszargane.

 O czym jeszcze można porozmawiać z uczniami po seansie „Wieloryba”?

• Zaburzenia odżywiania. Skąd się biorą otyłość, anoreksja, bulimia? Jaką rolę w diecie odgrywa nasza psychika?

• Trudne relacje rodzinne. Co przechodzi dziecko gdy jego rodzice się rozwodzą? Jak odnaleźć się w nowej rzeczywistości gdy ojciec i matka żyją osobno.

• Nastoletni bunt a branie odpowiedzialności za własne czyny.

• Empatia i wyrozumiałość nie tylko wobec osób otyłych. Jak powstrzymać się od oceny i spróbować zrozumieć z czym dany człowiek się zmaga i jakie problemy w życiu przeszedł lub przechodzi?

• Błędy przeszłości, godzenie się z własną niedoskonałością, samoakceptacja.

• Naprawianie zepsutych relacji i zasady budowania tych dobrych.

• Pisanie! To ważny wątek w „Wielorybie”. Charlie jest w końcu nauczycielem angielskiego i prowadzi zdalne wykłady dla studentów. Co składa się na dobry tekst? Jakie osobiste korzyści daje nam pisanie?

• Nawiązania literackie: „Moby Dick”, symbolika biblijna. 

• Przepracowywanie traumy po stracie lub rozstaniu. Zdrowe i niezdrowe metody radzenia sobie z bólem.

Aby dokonać rezerwacji dla grupy szkolnej proszę o bezpośredni kontakt z lokalnymi Specjalistami ds. Kluczowych Klientów.

Zachęcamy również do pobrania scenariuszy lekcji, które mogą być pomocą w omawianiu seansu w szkole:

"Wieloryb" - scenariusze lekcji dla szkół ponadpodstawowych po seansie filmu [PDF]